De Chinese Republiek (1925-1949)

Chiang Kai-shek en de Noordelijke Veldtocht

De Sovjet Unie steunt zowel de CCP (communisten) als de KMT (nationalisten). De reden dat de Sovjet Unie ook de KMT steunt is omdat de CCP nog een vrij jonge partij is. Het is voor de Sovjet Unie te risicovol om al zijn steun te verlenen aan een opkomende partij. Dit leidt ertoe dat de communisten en nationalisten met elkaar samen gaan werken om China van de krijgsheren terug te veroveren. Zo vindt van 1926 tot 1928 de Noordelijke Veldtocht plaats onder leiding van Chiang (leider van de KMT). Tijdens deze veldtocht merkt Chiang dat het communisme steeds meer aanhang krijgt van de bevolking.

China onder generalissimo Chiang

Chiang is niet blij met het feit dat de communisten steeds meer aanhang krijgen. Om deze reden besluit hij communisten te vervolgen en drijft hen uit steden. Dit zorgt ervoor dat de communisten hun machtsbasis gaan vormen op het platteland, waar nog veel armoede heerst. Chiang zelf herstelt het centraal gezag in 1929:

  • China wordt een autoritaire eenpartijstaat. Alleen de KMT is toegestaan.
  • De nieuwe staat heeft fascistische trekjes zoals knokploegen.
  • De industrie en de infrastructuur in steden worden gemoderniseerd. Het platteland blijft onderontwikkeld.
  • Op internationaal gebied is Chiang veel bezig met diplomatie. Hij weet gedeeltelijk een einde te maken aan ongelijke verdragen.

De Lange Mars (1934-1935)

Na verloop van tijd wordt Mao Zedong leider van de communisten. Hij roept in de zuidelijke provincie Jianxi de Sovjetrepubliek uit (1931) en zoekt hierbij voornamelijk steun onder de boeren. Als reactie hierop, omsingelt Chiang in 1934 de provincie met een nationalistisch leger. Mao en zijn volgelingen hebben geen andere keuze dan te vluchten en beginnen een ‘mythische’ tocht van 8000 kilometer naar het Noord-Chinese binnenland (zie afbeelding). Chiang verkrijgt in de tussentijd steun van de overige Chinese krijgsheren en Mao wordt onbetwist leider van de CCP.

De strijd tegen de Japanners (1937-1945)

In de jaren 30 komt er een gemeenschappelijke vijand in zicht. Japan heeft in 1931 het noordoostelijke deel van China bezet en daar een marionettenregime opgezet. Vanaf 1937 begint Japan ook meer Chinese gebieden binnen te vallen en over te nemen. Dit leidt tot een samenwerking tussen de KMT en CCP en een bloedige strijd met Japan. De Japanners zien de Chinezen als een minderwaardig ras en treden meedogenloos op (zie afbeelding). Japan slaagt er echter niet in om heel China te veroveren. Gedurende de Tweede Wereldoorlog komen maar liefst 15 miljoen Chinezen te overlijden. Doordat de Chinezen de geallieerden helpen met het winnen van de strijd tegen Japan, krijgt China een plek in de VN.

Na 1945: hervatting burgeroorlog

Na de Tweede Wereldoorlog controleert de CCP 20% van het Chinese grondgebied. In de strijd tegen Japan hebben zij veel ervaring opgedaan met guerrillastrijd en kunnen dit nu toepassen in de burgeroorlog tegen de Kwomingtang. De CCP is in tegenstelling tot de KMT ook erg populair onder het volk. Dit komt bijvoorbeeld doordat zij land verdelen onder boeren. Gedurende de burgeroorlog wordt de KMT gesteund door de Verenigde Staten en de CCP door de Sovjet Unie. Uiteindelijk weet de CCP onder leiding van Mao Zedong de strijd te winnen en vindt op 1 oktober 1949 de Chinese Revolutie plaats. Mao roept hier officieel de Volksrepubliek China uit.

Chiang vlucht met zijn volgelingen naar Taiwan. Hier zal hij tot zijn overlijden blijven heersen. Omdat de Verenigde Staten weigert om samen te werken met communisten, geven zij de VN-zetel van China aan Taiwan.